Reformacja na Śląsku Cieszyńskim w kontekście miejscowej sytuacji językowej

Jana Raclavská; Irena Bogoczová; Jiří Muryc

doi:10.18690/scn.12.1.56–64.2019

Jana Raclavská Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta
Irena Bogoczová Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta
Jiří Muryc Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta

DOI: https://doi.org/10.18690/scn.12.1.56–64.2019

Ključne besede: Tešinska Šlezija, evangeličanska cerkev, poljski jezik, Jan Muthmann, Samuel Zasadius

Povzetek

Reformacija v Tešinski Šleziji v kontekstu lokalne jezikovne situacije

Članek Reformacija v Tešinski Šleziji v kontekstu lokalne jezikovne situacije predstavlja pokrajino s površino 2282 km², ki je leta 1290 postala samostojna šlezijska kneževina na stiku najmanj dveh (slovanskih) etnij, kultur in jezikov. Prvotno (do konca prve svetovne vojne, natančneje do julija 1920) je predstavljala celoto s kulturnim, z administrativnim in društvenim centrom – mestom Cieszyn/Teschen (po tem sta bila tako mesto Cieszyn kot tudi celotno preostalo področje razdeljena na dva dela – češki in poljski). To prvotno slovansko ozemlje je bilo od 13. stoletja dalje, enako kot drugi deli Šlezije, predmet nemške kolonizacije, omeniti velja tudi dokaj močno židovsko komponento populacije. V članku so omenjeni zgodovinski trenutki, ki so povezani s specifičnim razvojem protestantske cerkve v Tešinski Šleziji in tudi s splošnim političnim ter družbenim razvojem te pokrajine.

Prenosi

Podatki o prenosih še niso na voljo.

Biografije avtorja

Jana Raclavská, Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta

Ostrava, Češka republika. E-pošta: jana.raclavska@osu.cz

Irena Bogoczová, Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta

Ostrava, Češka republika. E-pošta: irena.bogoczova@osu.cz

Jiří Muryc, Univerza v Ostravi, Filozofska fakulteta

Ostrava, Češka republika. E-pošta: jiri.muryc@osu.cz

Literatura

Irena BOGOCZOVÁ, 2005: Nad texty časopisu a kalendáře Slezské církve evangelické augsburského vyznání v ČR. Specifika církevní komunikace. Ur. Marcela Grygerková. Ostrava: Ostravská univerzita. Ostrava: Ostravská univerzita. 159–173.
Jan BRODA, 1972: Udział pastorów w życiu kulturalno-narodowym Śląska Cieszyńskiego w latach 1835–1865. Górki Wielkie [maszynopis].
Barbara GRABOWSKA, 1995: Religijność młodzieży Podbeskidzia. Społeczności młodzieżowe na Podbeskidziu. Ur. Tadeusz Lewowicki. Cieszyn: Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie. 67–81.
Zdzisław HIEROWSKI, Stanisław ROSPOND, 1948: Język i piśmiennictwo na Śląsku. Katowice – Wrocław: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
Johan BURCHARD, Dorota BURCHARD, 2008: Morowe powietrze – krótki szkic do historii zarazy na ziemiach polskich w pierwszej połowie XVIII wieku. Nowiny Lekarskie 77, 334–338. Dostęp 8. 10. 2018: http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2008/4/333_4_77_2008.pdf.
Władysław JOSIEK, 1997: Nástin vývoje náboženských poměrů na Těšínsku do roku 1920. Polská národní menšina na Těšínsku v ČR. Ur. Karol Daniel Kadłubiec. Ostrava: Ostravská univerzita. 165–183.
Karol Daniel KADŁUBIEC, 1994: Cieszyńsko-zaolziańska polszczyzna. Katowice: Wojewódzka Biblioteka Publiczna.
Jan MUTHMAN, 1716: Wierność Bogu y Cesarzowi czasu powietrza Morowego należąca /…/. Brzeg: Gottfried Tramp.
Blanka PITRONOVÁ, 1992: Śląsk Cieszyński w latach 1653–1848. Zarys dziejów Śląska Cieszyńskiego. Ur. Mečislav Borák, Dan Gawrecki. Ostrava: Advertis. 45–59.
Kazimierz POPIOŁEK, 1976: Śląskie dzieje. Warszawa – Kraków: PWN.
Jana RACLAVSKÁ, 2001: Historia języka polskiego na Śląsku Cieszyńskim do roku 1848. Ostrava: Ostravská univerzita.
Stanisław ROSPOND, 1985: Kościół w dziejach języka polskiego. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Ossolineum.
Aniela RÓŻAŃSKA, 1996: Religia jako płaszczyzna funkcjonowania stereotypów w świadomości młodzieży pogranicza polsko-czeskiego. Społeczności pogranicza. Wielokulturowość, edukacja. Ur. Tadeusz Lewowicki, Barbara Grabowska. Cieszyn: Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie. 86–98.
Władysław SOSNA, 2015: Barwy luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim. Katowice: Polskie Towarzystwo Ewangelickie.
Jolanta SUCHODOLSKA, 1997: Kontakty towarzyskie wyznacznikiem tolerancji religijnej młodzieży na Śląsku Cieszyńskim. Osobowość i społeczne funkcjonowanie młodzieży regionu Podbeskidzia. Ur. Tadeusz Lewowicki. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 65–74.
Józef SZYMECZEK, 2010: Zápas polských evangelíků v Těšínském Slezsku o zachování konfesní a národnostní odlišnosti v poválečném Československu. Securitas Imperii 9, 218–236.